Böbrek taşı teşhisi koyabilmek için kullanılan görüntüleme yöntemlerini kullanılma durumlarına göre listeledik. Günlük hayatta birçok kişi taş şüphesi ile uzman doktorlara başvurmaktadır. Bu konuda uzman doktorun hastalık tanısını tam anlamı ile koyması için bazı yöntemlere başvurması gerekir. En başta hastanın gerçekten taş hastası olup olmadığı, taş düşürüp düşürmediği veya da bu ağrısının nedenin taş dışında ne olabileceği uzman doktor tarafından araştırılmaktadır.
Tüm bunlara bağlı olarak da birçok farklı testler yapılmaktadır. Tıbbi anlamda böbrek taşı tanısı koyabilmek için biyokimyasal veya radyolojik yöntemlerden faydalanılmaktadır. Bu gibi durumlarda uzman hekim, hastasını laboratuvara ve de radyoloji bölümüne yönlendirmektedir. Uzman hekim, kan ve idrar tahlili yöntemleri ile böbreklerde bir sorun olup olmadığını anlamaya çalışır. Hastanın kanındaki kalsiyum, fosfor ve ürik asit seviyeleri kontrol edilir.
Böbrek Taşı Nasıl Teşhis Edilir? Hangi Testler Yapılır?
Hastaya böbrek taşı tanısı koyabilmek için kullanılan görüntüleme yöntemlerinin en başında bilgisayarlı tomografi gelmektedir. Bunun yanında teşhis yapabilmek için böbreklerin, üreterin ve mesane bölgesinin röntgeni de istenmektedir. Buna bağlı olarak taşın büyüklüğünün, bulunduğu yerin görüntülenmesi yapılır ve ortaya çıkan taşlar için nasıl bir tedavi uygulanması gerektiğine karar verilir. Bilgisayarlı tomografide hastaların radyasyona çok fazla maruz kalması nedeni ile; bu yöntem hamileler ve gençler için önerilmez. Hamileler için genel olarak ultrason yöntemi uygulanmaktadır.
Bazı farklı durumlarda da uzman doktorlar IVP isminde yani Intravenöz piyelogram renklendirme yöntemi ile çekilen röntgen filmine bakarak, böbrek taşı teşhisi koyabilmektedir. Fakat IVP bazı hasta gruplarında toksisiteye yani zehirlenmeye sebep olduğu için teşhis süresini uzatmaktadır. Bu yüzden çok sık tercih edilen bir yöntem değildir.
Bu konuda uzman doktor karşısına çıkan her vakada farklı görüntüleme ve tanı yöntemi kullanabilir. Buna bağlı olarak da hastanın sağlık durumuna ve geçirmiş olduğu hastalıklara bakılarak hangi görüntüleme yönteminin tercih edilmesi gerektiği belirlenir.
Böbrek Taşı Teşhisinde Kullanılan Yöntemler
Böbrek taşı teşhisi için yapılan ilk test idrar tahlili olmaktadır. Taş hastası olan kişilerin idrarlarında kan hücreleri, enfeksiyon, kristaller, bakteriler var ise bunlar testte görülür. Kan tahlilinin yanında böbrek fonksiyon testleri yani; kreatinin, bun, üre testleri de en başta yapılması gereken testlerdendir. Eğer hastada enfeksiyon şüphesi var ise kan sayımı ve bunun yanında enfeksiyon belirteçlerinin de yapılması gerekmektedir.
Taş hastalığının kesin tanısı için yapılan yöntemlerin detayları:
Ultrason: Böbrek taşı teşhisinde ilk tercih edilen yöntemler arasındadır. Radyasyonun kullanılmaması nedeni ile çok büyük avantaj sağlar. Genelde çocuklarda ve hamile hastalarda ilk başta tercih edilen yöntem olmaktadır.
Röntgen: Böbrek taşlarının yapısındaki kalsiyum radyoopak olduğu için, röntgen ile çok rahat bir şekilde görüntülenebilirler.
Tomografi: Bilgisayarlı tomografi, taş hastası olan kişilerin teşhisinde en duyarlı olan yöntemlerden biri olarak kabul edilmektedir. Taşın bulunduğu yeri, boyutunu ve sertliğini, böbreğin karın içindeki organlarla ilişkisini tam anlamı ile görüntülenebilir ve bu bilgiler ışığında da uzman doktorun en uygun tedavi yöntemini tercih etmesine yardımcı olur.
Kan testi: Kan testi ile uzman doktor böbreklerin doğru bir şekilde çalışıp çalışmadığının kontrolünü yapar. Gerekli tedavi süreçlerini bu bilgiler ışığında başlatır.
İdrar Testi: Uzman doktorlar hastalarına bu yöntemi uygulayarak, idrarda kan veya enfeksiyon olup olmadığını belirler.
İntravenöz ürogram (IVU) veya intravenöz piyelogram (IVP): İVP diğer adı ile ilaçlı böbrek filmi yöntemi, damar yolu ile hastaya kontrast madde verilerek; böbreklerin boyutları ve fonksiyonları ile ilgili bilgiler vermektedir.
Böbrek Taşı Analizi: Böbrek taşı analizi, idrar yollarının biyokimyasal biyopsisi olarak bilinir. Bu yöntemle taşın cinsi belirlenir. İdrar yollarında oluşan sorunlar ile ilgili olarak detaylı bilgiler vermektedir.
Tanı ve tedavi hakkında daha fazla bilgi almak için sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Taş Hastalığında Doğru Tedavinin Belirlenmesi
Taş hastalığında, doğru tanının doğru yöntemlerle konulması tedavi seçenekleri belirlemektedir. Taşın yerine, cinsine ve boyutuna göre en doğru tedavi seçeneğinin belirlenmesi gerekir. Avrupa Üroloji Klavuz’u 9 mm altındaki taşlar için medikal ekspulsif tedavi (MET) önermektedir. Bu tedavi yöntemi genellikle girişimsel tedavinin uygulanmaya gerek olmadığı durumlarda tercih edilir. Bunun yanı sıra en sık tercih edilen tedavi seçeneği cerrahi yöntemlerdir çünkü taş hastalığında çok fazla medikal tedavi seçeneği bulunmamaktadır. Genellikle semptom rahatlatıcı bir grup ilaç önerilir ama bunların hiçbiri hastalığı tedavi etmek için değildir.
Taş hastalığı için özel olarak üretilen Tutukon hakkında detaylı bilgi almak için tıklayın.
